سنگ کیسه صفرا

بله.بعد از تایید سنگ كیسه صفرا، پزشك درخواست آزمایشات كبدی و شمارش سلولی خواهد داد كه در تصمیم گیری در مورد نحوه درمان بسیار كمك كننده خواهد بود.

اگر سنگ كیسه صفرا باعث ایجاد علامت برای بیمار شود (مثل درد) حتما نیاز به جراحی دارد.

سنگ كیسه صفرا در صورت بروز مشكل نیاز به جراحی دارد اما برای بیمارانی كه به خاطر مشكلات قلبی یا ریوی قادر به تحمل بیهوشی و جراحی نیستند،از درمان طبی به صورت محدود استفاده می شود.

به تنهایی خیر.معیار پزشك برای تصمیم به جراحی سنگ كیسه صفرا ، وجود یا عدم وجود علائم بالینی است و اندازه سنگ به تنهایی در این مسئله اهمیتی ندارد.

همیشه این سوال وجود داردكه سنگ های كوچك بدتر هستند یا سنگ های بزرگتر.
نحوه رفتار سنگهای كوچك و بزرگ كیسه صفرا با هم متفاوت هستند و می توانند مشكلات متفاوتی برای بیمار ایجاد كنند.سنگ های ریز می توانند از كیسه صفرا خارج شوند و وارد مجرای صفراوی شوند و باعث انسداد مسیر صفرا و زردی و حتی ورم لوزه المعده (پانكراتیت حاد) شوند.سنگ های بزرگ نمی توانند از كیسه صفرا خارج شوند و معمولا در گردن كیسه صفرا گیر می كنند و باعث التهاب حاد كیسه صفرا می شوند.(كوله سیستیت حاد)

خیر.سنگ كیسه صفرا بدون علائم بالینی نیاز به جراحی ندارد،اما این قانون كلی چند استثنا دارد كه عبارتند از:
١) بیماران دیابتی مسن
٢) افرادی كه محل زندگی آنها از خدمات درمانی مورد نیاز دور است
٣) كیسه صفرای چینی یا آهكی (رسوب كلسیم در جدار كیسه صفرا)
در این موارد حتما نیاز به جراحی می باشد.

بله.جراحی سنگ كیسه صفرا شامل برداشتن كیسه صفرا است كه در اغلب موارد به صورت لاپاراسكوپی انجام می شود.اما درمان سنگ مجرای صفراوی به صورت آندوسكوپی انجام می شود (ERCP)

در این موارد ابتدا سنگ مجرای صفراوی به روش آندوسكوپی (ERCP) توسط متخصص گوارش خارج می شود و سپس كیسه صفرا به صورت جداگانه توسط متخصص جراح و به روش لاپاراسكوپی برداشته می شود.

در بیمارانی كه سنگ كیسه صفرا دارند،پزشك در صورت وجود شواهد خاص در علائم بیمار (مثل زردی) به سنگ مجرای صفراوی شك می كند.آزمایشات كبدی بیمار به تشخیص بسیار كمك می كنند.سونوگرافی در بعضی موارد وجود سنگ در مجاری صفراوی را تایید می كند،در غیر این صورت از نوعی MRI به نام MRCP برای تشخیص قطعی استفاده می شود.

خیر.در جراحی،كل كیسه صفرا همراه سنگ آن برداشته می شود.

دو روش برای جراحی كیسه صفرا وجود دارد:
١) روش باز: جراحی از طریق یك برش زیر لبه دنده راست انجام می شود.
٢) روش بسته (لاپاراسكوپی): بدون برش جراحی و از طریق ٤-٣ سوراخ در جدار شكم انجام می شود.

به صورت كلی روش لاپاروسكوپی در صورت امكان،اولویت دارد چرا كه به علت عدم وجود برش جراحی،بیمار درد كمتری خواهد داشت،زودتر فعالیتهای معمول را شروع خواهد كرد و زودتر هم از بیمارستان ترخیص خواهد شد و سریعتر سر كار خود بر خواهد گشت.

خیر.در بعضی بیماران به خاطر وجود التهاب شدید در جدار كیسه صفرا و چسبندگی شدید،احتمال عدم موفقیت وجود دارد و عمل جراحی به روش باز تبدیل می شود.
همه بیماران باید بدانند كه اولویت با روش بسته است اما بنا به دلایلی كه ذكر شد همیشه امكان تبدیل جراحی بسته به باز وجود دارد و از قبل عمل قابل پیش بینی نمی باشد.

١) آزمایش خون (شمارش سلولی و تستهای كبدی)
٢) سونو گرافی كیسه صفرا
٣) نوار قلب در بیماران بالای ٤٠ سال
٤) عكس قفسه سینه دربیماران بالای٦٠سال
٥) مشاوره داخلی قلب در صورت وجود مشكلات قلبی و ریوی شناخته شده یا وجود علائم مرتبط
٦) قطع بعضی از داروها با نظر جراح (حتما لیست داروهای مصرفی خود را در اختیار جراح قرار دهید)

چه نكاتی را در زمان بستری برای جراحی مد نظر داشته باشیم؟
١) شب قبل از بستری حتما دوش بگیرید و لباس تمیز بپوشید.
٢) شب قبل از بستری شام سبكی میل كنید و بعد از آن ناشتا باشید.
٣) اگر دارو استفاده می كنید در مورد قطع یا ادامه مصرف آن با پزشك خود مشورت كنید.
٤) مدارك پزشكی خود را به صورت كامل همراه داشته باشید.
٥) در صورت مصرف دارو برای بیماری های دیگر،آنها را همراه داشته باشید تا در زمان مناسب بعد از جراحی و با نظر پزشك آنها را مصرف كنید.

هر جراحی چه كوچك چه بزرگ،عوارض احتمالی را به همراه خواهد داشت و جراحی كیسه صفرا هم از این قاعده مستثنی نیست.
١) خونریزی
٢) عفونت زخم
٣) آسیب به مجاری صفراوی
٤) نشت صفرا از بستر كبد
اگرچه میزان این عوارض بسیار كم است اما بیمار باید از آنها باخبر باشد.
نكته مهم دیگر اینكه تبدیل عمل بسته (لاپاروسكوپی) به عمل باز به هیچ عنوان یك عارضه نیست و بسته به شرایط حین جراحی،توسط جراح انتخاب می شود.

معمولا بیماران در صورت عدم مشكل ٢٤ ساعت بعد از جراحی لاپاراسكوپی و ٤٨ ساعت بعد از جراحی باز از بیمارستان مرخص می شوند.
در صورت وجود هر گونه مشكلی و با نظر پزشك این زمان بستری تغییر خواهد كرد.

درن ها یا به قول بعضی از بیماران شلنگ،وسایلی هستند كه توسط جراح در محل جراحی قرار داده می شوند تا ترشحات احتمالی مثل خونابه را از شكم خارج كند.
معمولا این درن ها در صورت خروجی كم در زمان ترخیص كشیده می شوند.در موارد كمی،این درنها باقی می مانند تا ترشحات شكمی به صورت كامل قطع شوند.

١) بهتراست در ٢٤ ساعت اول بعد از ترخیص،رژیم مایعات مصرف شود و به تدریج به رژیم معمولی تبدیل گردد.
٢) بیماران باید رژیم غذایی كم نمك و كم چربی را رعایت كنند.
٣) فعالیتهای روزمره و معمول بلامانع است.
٤) استحمام ٤٨ ساعت بعد از جراحی بلامانع است.در صورت وجود درن یا كشیده شدن آن، در مورد زمان حمام كردن از پزشك خود سوال كنید.
٥) داروهای تجویز شده را به صورت كامل مصرف كنید .
٦) شروع فعایتهای ورزشی بسته به نوع جراحی (باز یا بسته) و نوع ورزش (سنگین یا سبك) متفاوت است.